انواع بالابر و آشنایی با آنها
در طی چند دهه ی اخیر، شهرها به طرز شگفت آوری گسترش یافته و همزمان با این گسترش پیشرفته تر نیز شده اند. ساختمان های بیشتری ساخته می شوند و برای سکونت یا به عنوان محل های تجاری و خدماتی، مورد استفاده ی عموم مردم قرار می گیرند. چیزی که در این بین بارز است، نقش بالابر ها در این ساختمان هاست. بالابر صنعتی، بالابر خانگی و … از انواع بالابر های کاربردی هستند که ممکن است روزانه از آنها استفاده کنیم. خواه چه در ساخت ساختمان ها، و چه به عنوان آسانسور های مسکونی(آسانسور) این وسیله به علت استفاده ی روزمره ای که دارد از اهمیت ویژه ای در زندگی انسان ها برخوردار است. آشنایی با انواع بالابر ها و کاربرد های آن ها، ضمن آشنا کردن ما با این وسیله ی پرکاربرد، باعث می شود بتوانیم بهتر از بالابر ها استفاده نماییم.
انواع بالابر ها
هنگامی که از انواع بالابر ها سخن به میان آورده می شود، تصور می شود تنها منظور آسانسور هایی است که در ساختمان ها از آنها استفاده می کنیم. اما منظور از بالابر، هرگونه وسیله ای است که رفت و آمد انسان ها یا وسایل دیگر را به راحت ترین صورت ممکن، میان طبقات ممکن می سازد. برخی از بالا برها بر روی ماشین های سنگین سوار شده و حالت سیار دارند. برخی نیز ثابت هستند. تعدادی از بالابر ها، به ویژه بالابر های صنعتی، برای حمل بار های چند تنی طراحی شده، برخی دیگر تنها قادرند افراد را در ظرفیت محدود جابجا نمایند. بالابر ها به چند دسته ی کلی تقسیم شده که مهمترین آنها بالابر های ثابت و متحرک هستند. هر کدام از این شاخه ها نیز به انواع دیگری تقسیم میشوند در ادامه به این تقسیم بندی ها می پردازیم:
الف) بالابر خانگی: این بالابر عمدتا با نام آسانسور شناخته می شود و در ساختمان های تجاری و مسکونی مورد استفاده ی عموم قرار گرفته و سیستم آنها برای جابجایی افراد و بار طراحی شده است. منظور از بار، بارهای سنگین چند تنی نیست. یک بالابر مسکونی یا آسانسور، از قسمت هایی مانند چاهک، موتور، چاه آسانسور و … تشکیل شده است. کنترل این وسیله توسط تابلو فرمان صورت میگیرد. حالت سیستماتیک این وسیله، مشخص می کند که آسانسور در چه مکانی توقف کرده، چه زمانی حرکت کند و چه زمانی درب های کابین باز شود و … حالت سیستمی خودکار نیست، به این معنا که مسافران ابتدا باید فرمان موردنظر را به آسانسور بدهند، سپس آسانسور حرکت می کند
بالابر خانگی
ب)بالابر های ثابت
- بالابر هیدرولیکی(ثابت آکاردئونی): این بالابر ها از امن ترین انواع بالابر محسوب می شوند. این بالابر شامل بازوهایی هست که شبیه قیچی به نظر میرسند. از این رو گاهی به آن بالابر قیچی نیز گفته می شود. جهت جابجایی وسیله ای که روی آن قرار گرفته است، باید از جک هیدرولیکی استفاده کنیم. این جک ها نیروی خود را از موتور و پمپ هیدرولیکی به دست آورده و باز و بسته می شوند. از این بالابر در محیط های صنعتی بیشتر استفاده می شود، که یعنی این بالابر، یک بالابر صنعتی است. کاربرد اصلی این وسیله در جابه جایی و حمل موارد بسیار سنگین است. بنابراین، این بالابر در محیط کارخانه های تولیدی(در خطوط تولید) بیشتر مشاهده می شود. یک نوع کاربردی این بالابر، بالابرهای پارکینگی نام دارد که از آن برای جابجایی خودروها استفاده می شود. این وسیله چون به طور معمول برای جابجا کردن وسایل سنگین دیگر استفاده می شود. نیاز به برق سه فاز دارد. از مزایای این بالابر اشغال حجم کم برای نگهداری را میتوان نام برد. چرا که این بالابر جمع شده و با کاهش ارتفاع، شرایط نگهداری بهتری دارد. قیمت این بالابر بسته به ارتفاعی که می تواند بالا برود و همچنین ظرفیت حمل، متفاوت است. بالابر های ظرفیت بالا، توانایی حمل بین ۵ تا ۱۰۰ تن را نیز دارند.
- بالابرهای جک مستقیم: این بالابر ها ظرفیت و امنیت کمتری نسبت به مدل قبلی دارند. اما بالابرهای صنعتی مناسبی به حساب می آیند. جک هیدرولیک در این نوع بالابر، دقیقا زیر میز بار قرار دارد و بالابر را به سمت بالا می برد. اگر در این نوع از انواع بالابر، از یک کابین استفاده کنید، آن را تبدیل به یک آسانسور هیدرولیکی کرده اید. تعمیر و نگهداری از این نوع بالابر آسان بوده و می توان آن را در ظرفیت های متفاوت طراحی کرد.
- بالابر کابلی یا زنجیری: این بالابر از نظر امنیت در پایین سطح قرار دارد. به هیچ عنوان برای حمل افراد نباید از این بالابر استفاده کرد. همچنین این بالابر نیاز به بررسی و مراقبت دائم دارد تا منجر به رخ دادن حادثه نشود.
- بالابرهای هیدرولیکی-زنجیری/کابلی: این آسانسور برای حمل بار و وسیله طراحی شده است اما افرادی به عنوان نفر بر نیز از این بالابر هیدرولیکی استفاده می کنند. این بالابر نسبت به بالابر های جک مستقیم، به یک جک هیدرولیک با کورس کمتر نیاز دارد. در مورد این بالابر این نکته را فراموش نکنید که عمق چاهک در این مدل کم است. همچنین از گاردریل در اطراف میز، حتما استفاده شود تا ایمنی این بالابر بالا برود.
- Static Base Boom Lifts یا بالابر با بوم لیفت ثابت: این بالابر یکی از انواع بالابر های خاص شناخته می شود، چرا که تنها بالابری است که قابلیت حرکت عمودی و افقی را ایجاد میکند. این بالابر ها ظرفیت زیادی ندارند و بیشتر برای حمل و جابه جایی افراد به کار گرفته می شوند اما بسیار کاربردی هستند.
ج)بالابر های متحرک:
- Aerial Working Platforms یا بالابر هوایی: این بالابر ها به صورت سیار موجود بوده و برای جابجا کردن افراد برای انجام اموری مانند نقاشی ساختمان یا تعمیرات و … به کار می رود. این بالابر مزایای خاص خود را دارد. برای مثال آنها برای انجام انواع کارها مناسب هستند. مقرون به صرفه بوده و جز بالابر های سبک به حساب می آیند. کار با این بالابرها نسبت به دیگر انواع بالابر، ساده و آسان است.
- بوم لیفت ها: این بالابر ها قابل نصب بر روی ماشین های سنگین دیگر هستند. گاهی نیز به تنهایی بدون سوار کردن بر روی یک ماشین میتوان از آنها استفاده کرد. این بالابر ها به دو دسته ی مفصلی و تلسکوپی تقسیم می شوند.